In 2006 vond in Gent de allereerste editie plaats van het festival Istanbul Ekspres met een staalkaart van wat die Turkse metropool aan cultuur te bieden heeft. Voor Cucamonga op VRT Radio 1 mocht ik toen, als voorproefje op het festival, samen met organisatoren Wim Wabbes (toen nog bij Vooruit) en Jos Lootens (De Centrale) op persreis naar Istanbul. We verbleven in het hart van de stad en ontmoetten er muzikanten, journalisten, platenbazen en organisatoren.
In een paar dagen tijd kregen we een soort snelcursus in de Turkse alternatieve-muziekscene, een scene die eerder ook al aan bod kwam in de documentairefilm Crossing the bridge van regisseur Fatih Akin, met Alexander Hacke van Einstürzende Neubauten als Kuifje van dienst. Ik weet niet meer of ik de film voor de trip heb gezien of erna, maar in ieder geval namen onze gidsen ons mee langs de mensen en plekken die ook in de documentaire figureren.
Van alle interviews die ik vooraf en ter plekke heb kunnen doen, heb ik voor Radio 1 een tweedelige reeks gemaakt. Een deel was eerder klassiek van aanpak: een overzicht van de artiesten die te zien waren op die eerste editie van Istanbul Ekspres in Gent, geïllustreerd met interviewfragmenten en muziek. Maar voor het andere deel van de radioreeks had ik gekozen voor een alternatieve montage: een soort soundscape met muziek en zelf opgenomen geluiden uit de stad, gelardeerd met interviewfragmenten die het verhaal moesten vertellen zonder verdere bindteksten van presentatrice Hilde Walschaerts.
Dit was destijds het persbericht voor de radioreeks:
Oost en West, arm en rijk, seculier en fundamentalistisch, modern en traditioneel, hype en folklore… Istanbul is een stad van contrasten. Een stad ook met een massa mensen, overal geluiden en heel veel muziek. Met open oren en een microfoon in de aanslag trekt Cucamonga op verkenning door het muzikale landschap van Istanbul.
Met zijn 18 miljoen inwoners is Istanbul een enorme megapool, een kosmopolitische stad, rijk aan culturen en met een rijk cultureel leven. In 2010 is Istanbul een van de culturele hoofdsteden van Europa maar ook nu al bruist het aan weerskanten van de Bosphorus. Kijk naar de muziekwereld: in het voorbije jaar verschenen de Turkse versie van het popmagazine Rolling Stone én de Turkse Billboard op de markt. En zopas is MTV Turkije gelanceerd. Daarnaast doet ook de alternatieve scene het goed in Istanbul: indie labels groeien en hippe clubs schieten uit de grond. Jonge muzikanten zoeken enthousiast naar nieuwe wegen. Ze kijken naar het Westen en de evoluties in de muziek hier. Ze kijken naar het Oosten en de rijke traditie en folklore daar. En ze staan er middenin, of liever, er vlak bovenop, op die brug tussen Oost en West. Istanbul is de verbinding én de katalysator.
Op uitnodiging van Vooruit en De Centrale ging Cucamonga-redacteur Jeroen Revalk proeven van het muzikale lekkers dat Istanbul in petto heeft. Cucamonga laat de luisteraar kennismaken met een fascinerende smeltkroes van muziekstijlen en genres. Muzikanten, producers, labelbazen, concertpromotoren en journalisten vertellen over het (alternatieve) muziekgebeuren in Istanbul. En de stad zelf laat van zich horen in autotoeters, de schepen op De Gouden Hoorn, de muezzin in de minaret, het geruis in de uitgaansbuurt en natuurlijk veel muziek.
Luister hieronder naar die citytrip door het klankenspectrum van Istanbul.
Voor meer informatie over de sprekers, de geluiden en de muziek, verwijs ik graag naar het script van deze reportage.