Stilte
Het zal wel ergens goed voor zijn, maar niet voor mijn gemoed: de overvloed aan reclame op radio, tv en online media. Of het nu gaat om advertenties, sponsorberichten of andere soort promotie die je moet doorstaan voordat je kunt kijken, luisteren of lezen, ik krijg er een punthoofd van. Dat is de reden waarom ik nauwelijks nog lineaire tv kijk of naar traditionele radio luister. En waarom ik bij momenten liever kies voor gewoon stilte.
Deze foto nam ik tijdens een fietstocht langs de Rhône in de lente. We reden vaak langs afgescheiden fietspaden door de natuur. Naast of meestal achter elkaar, er moest niet veel gezegd worden, we trapten onze kilometers.
Af en toe klonk er muziek in mijn hoofd, Route nationale 7 van Charles Trenet of van Les Tueurs de la Lune de Miel bijvoorbeeld omdat die weg even verderop lag. Maar meestal hoorde ik het geraas van de stilte onderweg: het kraken van de fietsbanden in het grind, het geratel van de kogellagers in de as, de wind in mijn oren, de RN7 in de verte, een vliegtuig af en toe, het kabbelend water van de rivier bij mooi weer, een loeiende koe, mekkerende schapen, een traktor op het land, spelende kinderen, babbelende wandelaars, een bonjour van een tegenligger op de fiets. En de vogels natuurlijk: merels, roodborstjes en mussen, vinken die overal anders suskewieten, buizerds hoog boven de bomen, en als je geluk hebt de veldleeuwerik nog veel hoger en onzichtbaar in de lucht.
Ook thuis luister ik graag naar dat niets dat tegelijk alles is.
Maar laat ik niet overdrijven, want er staat hier heel vaak juist wel muziek op. Geen traditionele radio dus, maar er zijn nog genoeg alternatieven die mijn gemoed wel gunstig stemmen. Zie hier wat ik de voorbije week onder meer beluisterd heb en graag van harte aanbeveel:
Zo goed als elke avond, bij de maaltijd, luisteren we naar Club Jazzafip, het dagelijkse jazzprogramma van FIP. Dat is een van de kanalen van Radio France en een oase van “de betere muziek”, stilistisch zeer breed, zonder veel blabla en zonder reclame. Club Jazzafip biedt een uurtje recente en minder recente muziek gekozen door jazzkenners die daar gepassioneerd over vertellen. Ook beschikbaar als podcast.
‘A home for music discovery. Built by music lovers, for music lovers,’ zo typeert de onlineradio NTS zichzelf. Net zoals FIP heeft NTS verschillende streams op het menu, in diverse smaken. De streams met een bepaald “genre” zijn heel eclectisch en worden ‘infinite mixtapes’ genoemd. Ze bestaan uit programma’s of dj-sets die eerder werden uitgezonden via de twee livekanalen van de onlineradio, NTS1 en NTS2, maar waaruit de presentatie is weggeknipt. Mijn favorieten: Expansions (jazz en aanverwanten) en Island time (reggae, dub en meer van dat).
Wie vertrouwd is met het werk van Joachim Badenhorst, die kent misschien de albums die hij maakte met Mógil en het Equilibrium Trio. Het pas verschenen Nader van aki ligt voor mij in het verlengde van die platen. aki is de groep van drummer Anke Verslype, met verder nog Willem Heylen op gitaar, Marjolein Vernimmen op harp, Ruben De Maesschalck op bas en hier voor de gelegenheid Joachim Badenhorst op klarinet. Wondermooi. Ga dat zien, ze doen nu een JazzLab-tournee door het land.
Stel: je gaat naar een concert van een trio dat je al een tijdje volgt en dat net nieuw materiaal heeft uitgebracht. En wat blijkt, je krijgt er twee trio’s te horen. Dat gevoel had ik bij Thumbscrew onlangs in de Handelbeurs. Gitariste Mary Halvorson, bassist Michael Formanek en drummer Tomas Fujiwara presenteerden er hun nieuwe cd Multicolored Midnight. Tomas Fujiwara ruilt in sommige stukken de drumset voor een vibrafoon, en dat geeft een heel andere sound aan het trio. Verrassend en wat abstracter misschien, maar ook weer zo goed! Spannende muziek op de grens van compositie en improvisatie.
Ook in de Handelsbeurs was er een prachtige concertavond rond de muziek van Bach. Met eerst cellist Benjamin Glorieux solo en daarna het pianoduo Kaja Draksler en Marcin Masecki. Daar is nog geen album van gekomen, maar Kaja Draksler heeft wel net een nieuwe cd uit in duo met trompettiste Susana Santos Silva: Grow. Beide dames behoren tot het beste van de Europese improvisatiescene van dit moment: ‘truly fearless explorers of sound, dynamics and textures’ noemt Guy Peters ze in zijn liner notes. Je zou ze eigenlijk live aan het werk moeten zien, maar deze concertopname is the next best thing om in hun klankenwereld te verpozen.
De Amerikaanse pianiste Myra Melford omringt zich in haar Fire and Water Quintet met gitariste Mary Halvorson, celliste Tomeka Reid, saxofoniste Ingrid Laubrock en drumster Susie Ibarra. Stuk voor stuk zijn het muzikanten met een indrukwekkende staat van dienst en een eigen idioom, samen vormen ze een soort impro-supergroep. In de tiendelige suite For the love of fire and water brengt dit kwintet een ode aan kunstenaar Cy Twombly op muzikale ideeën van Myra Melford. Ik ben het album nog volop aan het ontdekken maar fascinerend klinkt het zeker.
Op hetzelfde label RogueArt (sinds kort ook beschikbaar via Bandcamp) verscheen onlangs Eastside romp van Jeff Parker, Eric Revis en Nasheet Waits. Opnieuw een gitaar-bas-drums-trio maar anders dan Thumbscrew. Net zoals Mary Halvorson heeft Jeff Parker een heel herkenbare eigen sound op gitaar. Je hoort het ook in zijn werk met Tortoise, met de verschillende versies van Chicago Underground, met Makaya McCraven, met zijn eigen bands The Relatives en The New Breed. Een nummer als Wait op het nieuwe album is ‘vintage Parker’ en ik ben fan!
Een van de leukste jazzplaten uit eigen land op dit moment is volgens mij Un Peu live waarop Don Kapot en Fulco Ottervanger samen vrolijk loos gaan. Het is een ruwe opname van een live-stream-concert uit het coronajaar 2021. En als Fulco (onder veel meer de pianist van De Beren Gieren) samenspeelt met die drie stormrammetjes van Don Kapot (Viktor Perdieus, Giotis Damianidis en Jakob Warmenbol), dan mag je vuurwerk verwachten. Maar de plaat opent atypisch in meditatieve, oosterse sferen met Fulco op een setar (een Perzische luit).
The truth about jazz is een interessante en goed gemaakte documentairereeks, zaterdagavond om 20 uur via BBC World Service en ook te beluisteren via BBC Sounds. De reeks gaat over de geschiedenis van de jazz, maar dan gezien en verteld vanuit een Afro-Amerikaans standpunt. Er zijn al twee afleveringen gepasseerd. De eerste, The roots of jazz, had onder meer aandacht voor Buddy Bolden, Louis Armstrong, Billie Holiday en Duke Ellington. In de tweede aflevering, Jazz and diplomacy, ging het vooral over jazz als protestmuziek met onder anderen Max Roach en Charles Mingus. Je hoort klassiek werk van al die jazziconen, maar vooral commentaar en duiding over de teksten en ideeën achter de muziek. Soms door tijdgenoten van die iconen, dan weer door allerlei specialisten van musea en universiteiten. Zeer boeiend.